Οι διαταραχές της διάθεσης αφορούν σε όλες εκείνες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες παρατηρείται μεταβολή της ψυχο – συναισθηματικής κατάστασης του ατόμου, σε σημείο να επηρεάζεται η όλη συμπεριφορά του και η αντίληψή για την πραγματικότητα (τον κόσμο, το νόημα – σκοπός της ζωής, τη χρησιμότητα των διαπροσωπικών σχέσεων & του κοινωνικού ανήκειν & την αξία της ένταξης σε ευρύτερες κοινωνικές συλλογικότητες, με αποτέλεσμα να αναπτύσσει το άτομο δυσκοινωνική (αντικοινωνικές) ή κοινωνιοπαθητική διαταραχή προσωπικότητας, αγοραφοβία και τάσεις απομόνωσης η κοινωνικής απόσυρσης & περιθωριοποίησης.
Αν και όλοι μας έχουμε βιώσει καταστάσεις κατά τις οποίες η διάθεσή μας αλλά και τα συναισθήματά μας έχουν οδηγηθεί σε οριακά σημεία με τρόπο τέτοιο ώστε να δικαιολογείται η αντίδρασή μας απέναντι σε ένα δυσάρεστο (συνήθως) γεγονός, σε κάποιες περιπτώσεις παρουσιάζεται μια παθολογία στην συναισθηματική αυτή μας αντίδραση.
Γενετικοί παράγοντες
Η συμβολή των γενετικών παραγόντων στις διαταραχές της διάθεσης φαίνεται από τα αποτελέσματα μελετών σε οικογένειες, σε διδύμους και σε υιοθετημένα άτομα και από τις έρευνες της μοριακής βιολογίας.
Μελέτες διδύμων έχουν δείξει σχέση μονοζυγωτών προς διζυγώτες κατά μέσο όρο περίπου 4:1 (65-14), δηλαδή, αν ένας μονοζυγώτης δίδυμος έχει διαταραχή της διάθεσης, είναι τέσσερις φορές πιθανότερο να έχει και ο άλλος απ’ ό,τι αν είναι διζυγώτης.
Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες
Στους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες ανήκουν τα στρεσογόνα γεγονότα της ζωής και οί ψυχολογικοί παράγοντες.
Στρεσογόνα γεγονότα της ζωής. Μολονότι μεθοδολογικά επαρκείς έρευνες για την αιτιολογική συμβολή των παραγόντων αυτών είναι δύσκολο να υπάρξουν, εντούτοις φαίνεται ότι οπωσδήποτε η συμμετοχή τους στην πρόκληση διαταραχών της διάθεσης είναι δεδομένη.
Νευροβιολογικοί παράγοντες
Οί νευροβιολογικές μελέτες των διαταραχών της διάθεσης ακολούθησαν τέσσερις κυρίως μεγάλες περιοχές έρευνας: τις διαταραχές της νευροδιαβίβασης, τις διαταραχές της νευροφυσιολογικής λειτουργίας (ιδιαίτερα του ύπνου), τις διαταραχές της νευροενδοκρινικής λειτουργίας και την νευροαπεικόνιση της δομής και της λειτουργίας του εγκεφάλου.
Διαταραχές της νευροδιαβίβασης. Και στην περίπτωση των διαταραχών της διάθεσης, όπως και στη σχιζοφρένεια, η προσοχή εστιάσθηκε στους νευροδιαβιβαστές, δηλ. στις χημικές ουσίες που μεταβιβάζουν τη νευρική διέγερση από τον ένα νευρώνα στον άλλο στον εγκέφαλο και ιδιαίτερα στη νορεπινεφρίνη, στη σεροτονΐνη, στην ακετυλοχολίνη, στη ντοπαμίνη και στο γ-αμινοβουτυρικό οξύ (GABA).
Συμπτώματα
- Ανηδονία
- Άγχος
- Διαταραχή ύπνου
- Φυτικό νευρικό σύστημα
- Διαταραχή ύπνου
- Διαταραχή όρεξης
- Κόπωση
- Εξάντληση
- Ελάττωση σεξουαλικής διάθεσης
- Ψυχοκινητική Επιβράδυνση
- Ψυχοκινητική Διέγερση
- Απώλεια ενδιαφέροντος για συνηθισμένες δραστηριότητες
- Ανημπόριας έλλειψη ελπίδα
- Σκέψεις απόπειρας αυτοκτονίας
- ψύχωση
- δυσκολία στη συγκέντρωση
- Σωματικά ενοχλήματα
- Θεραπεία επειγουσών καταστάσεων
Ψυχοθεραπεία
Η γνωστική θεραπεία είναι μια ειδική θεραπευτική τεχνική, που χρησιμοποιείται προοδευτικά και περισσότερο στη θεραπεία της κατάθλιψης. Ήδη, αναφερθήκαμε στο θεωρητικό της υπόβαθρο . Πρόκειται, ουσιαστικά για βραχεία ψυχοθεραπεία, με δομημένες συνεδρίες, που στοχεύει στην αναγνώριση και διόρθωση αρνητικών νοητικών σχημάτων του ασθενή, που σύμφωνα με τη γνωστική θεωρία προκαλούν την κατάθλιψη.
Συνδυασμός θεραπευτικών μεθόδων
Καμία θεραπεία – σωματική ή ψυχοθεραπεία – δεν μπορεί να διεκδικήσει την αποκλειστικότητα για την κατάθλιψη. Όπως ήδη αναφέρθηκε, αυτό που χρειάζεται είναι συνδυασμός θεραπειών ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή, αφού άλλωστε οι εργασίες μας δείχνουν ότι ο συνδυασμός θεραπειών είναι πιο αποτελεσματικός από οποιαδήποτε θεραπεία μόνη. Άλλωστε οι στόχοι των θεραπειών είναι διαφορετικοί. Οι σωματικές θεραπείες στοχεύουν περισσότερο στη βελτίωση των φυσιολογικών λειτουργιών όπως ύπνος, όρεξη, libido κτλ., ενώ οι ψυχοθεραπείες στη βελτίωση της διαπροσωπικής λειτουργικότητας και τη γενικότερα καλύτερη λειτουργία της προσωπικότητας — ατόμου.